Trà từ lâu đã trở thành một trong những loại đồ uống được yêu thích nhất trên thế giới. Không chỉ bởi hương vị thanh mát, dễ chịu, mà còn nhờ vào các thành phần có lợi cho sức khỏe. Một trong số đó chính là tanin trong trà – hợp chất tự nhiên nổi bật với khả năng chống oxy hóa và tạo nên vị chát đặc trưng cho trà.
Tanin là gì?

Tanin là một loại hợp chất hóa học thuộc nhóm polyphenol, có khả năng liên kết với protein và khoáng chất trong cơ thể. Đây là chất có kích thước phân tử lớn và hoạt tính sinh học cao, thường được tìm thấy trong nhiều loại thực vật.
Vậy chất tanin có ở đâu? Chúng tồn tại tự nhiên trong vỏ cây, lá non, các loại hạt, trái cây chát và nhiều cây gia vị. Vai trò chính của tanin trong thực vật là bảo vệ cây khỏi sâu bệnh, đồng thời tannin góp phần tạo nên màu sắc và hương vị đặc trưng cho các loại thực phẩm.
Một số sản phẩm chứa tanin phổ biến không chỉ là trà mà còn có cà phê, rượu vang, socola và các loại quả chát.
Tanin trong trà và vai trò quyết định chất lượng

Trong tất cả các loại trà, tanin trong trà thuộc nhóm polyphenol chính tạo nên vị chát đặc trưng khi uống. Hàm lượng tannin càng cao được xem là một trong những chỉ số thể hiện chất lượng của trà – tuy nhiên, điều này cũng tùy thuộc vào khẩu vị và cách pha trà.
Tuy vậy, không phải tất cả các loại trà đều chứa cùng một lượng tannin. Lượng tanin trong trà bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như giống trà, độ tuổi của búp trà, thời điểm thu hái, điều kiện thời tiết và quy trình chế biến.
STT | Loại trà | Hàm lượng tanin ước tính |
1 | Trà đen | 11% – 15% (trung bình 13%) |
2 | Trà xanh | 2,3% – 3,1% (trung bình 2,6%) |
3 | Trà Ô Long | 7,6% – 8,6% (trung bình 8,6%) |
Không những vậy, tanin trong trà không phân bố đồng đều trên cùng một búp trà: phần tôm (búp non) chứa nhiều tannin nhất (~39.9%), lá một và lá hai chứa khoảng 36%, trong khi lá ba và cọng trà có hàm lượng thấp hơn từ 25% đến 29%. Đây cũng là lý do các loại trà cao cấp thường chỉ sử dụng búp trà và lá non để có vị ngon, thanh, ít chát hơn.
Chất tanin có tác dụng gì đối với sức khỏe?
Không chỉ là yếu tố tạo nên hương vị, chất tanin có tác dụng gì là câu hỏi được nhiều người quan tâm. Tanin thuộc nhóm polyphenol có đặc tính chống oxy hóa, kháng khuẩn và chống viêm, giúp cơ thể phòng chống nhiều bệnh lý mãn tính.
Một số loại tannin phổ biến trong trà và lợi ích nổi bật:
- Epigallocatechin gallate (EGCG): Loại catechin chính trong trà xanh, có tác dụng giảm viêm, bảo vệ tế bào, đồng thời hỗ trợ phòng ngừa các bệnh mãn tính như tim mạch và ung thư.
- Theaflavin và Thearubigins: Chủ yếu có trong trà đen, hai hợp chất này giúp tạo màu nâu đỏ đặc trưng và có khả năng chống oxy hóa mạnh, bảo vệ cơ thể khỏi tổn thương do gốc tự do.
- Ellagitannin: Loại tannin ít phổ biến hơn, giúp tăng lợi khuẩn đường ruột, chống viêm và có tiềm năng ức chế tế bào ung thư (đang được nghiên cứu thêm).
Sản phẩm chứa tanin ngoài trà

Ngoài tanin trong trà, nhiều sản phẩm tự nhiên khác cũng giàu tannin, chẳng hạn như:
- Rượu vang đỏ
- Socola đen
- Quả lựu, quả mâm xôi, quả óc chó
- Cây thuốc và các loại gia vị như hạt hồ tiêu, hạt điều
Việc sử dụng những sản phẩm này đúng cách có thể bổ sung thêm lượng tannin có lợi cho cơ thể.
Kết luận
Tanin không chỉ là một thành phần quan trọng góp phần tạo nên hương vị đặc trưng của trà mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khi được tiêu thụ hợp lý. Hiểu rõ tanin là gì và biết cách lựa chọn loại trà phù hợp giúp bạn tận dụng tối đa giá trị của đồ uống truyền thống này.
Ngoài ra, việc pha trà đúng cách, tránh uống trà quá đặc hoặc lúc đói sẽ giúp giảm tác dụng phụ và tăng cường lợi ích mà tannin trong trà mang lại.